
เมื่อโลกทุกวันนี้กำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย การดูแลผู้ป่วยสูงอายุที่เป็นโรคร้ายแรง นอกจากจะต้องเฝ้าระวังด้านสุขภาพกายให้เป็นอย่างดี สภาพจิตใจก็เป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญที่มองข้ามไม่ได้ บทความนี้จึงได้รวบรวมวิธีให้กําลังใจคนป่วย เติมเต็มพลังบวก ช่วยให้พวกเขามีพลังต่อสู้กับโคร้ายต่างๆ
สนใจอ่านแค่บางเรื่อง ก็เลือกได้เลย!
- ทำไมต้องดูแลสภาพจิตใจผู้ป่วยสูงอายุ?
- ความเครียดที่ผู้ป่วยโรคร้ายแรงต้องเผชิญ มีอะไรบ้าง?
- สร้างกำลังใจให้ผู้ป่วยสูงอายุยังไง? ให้มีพลังใจสู้ต่อ
- คำพูดที่ควรระวัง เมื่อเข้าเยี่ยมผู้ป่วยมีอะไรบ้าง?
ทำไมต้องดูแลสภาพจิตใจผู้ป่วยสูงอายุ?
ผู้ป่วยหลายคนเมื่อรู้ว่าเป็นโรคร้าย เช่น มะเร็ง ไต อาจมีความวิตกกังวล และคิดไปก่อนแล้วว่าโรคที่ตัวเองเป็นไม่มีทางรักษาให้หาย อีกไม่นานก็คงต้องจากไป การดูแลผู้ป่วยที่สำคัญมาก ๆ คือการใส่ใจสุขภาพจิตใจของพวกเขา เพราะมันจะกลายเป็นพลังในการต่อสู้กับสภาวะที่ต้องพบเจอ เลี่ยงอาการซึมเศร้า อารมณ์แปรปรวนง่าย
ความเครียดที่ผู้ป่วยโรคร้ายแรงต้องเผชิญ มีอะไรบ้าง?
แม้ว่าโรคที่ผู้ป่วยกำลังเผชิญจะมีหนทางในการรักษาให้ดีขึ้น หรือลูกหลานเอาใจใส่และพร้อมดูแลอย่างดีแค่ไหนก็ตาม แต่ความเครียดของผู้ป่วยสูงอายุติดเตียง หรือโรคร้ายแรงใด ๆ ก็ตาม มักมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย ดังนี้
- อาการเจ็บป่วย หรือภาวะแทรกซ้อนของโรค
- สภาพร่างกายที่อ่อนแอ ช่วยเหลือตัวเองได้น้อยลง
- รู้สึกว่าตัวเองเป็นภาระ
- กลัวการถูกทอดทิ้ง
- รำลึกถึงเหตุการณ์ในอดีต ชอบเปรียบเทียบ
- ค่ารักษาโรคร้ายแรง
โดยเฉพาะเรื่องของ “ค่าใช้จ่ายในการรักษา” เพราะในช่วงสูงวัยหลังเกษียณ ไม่มีรายได้เหมือนวัยทำงานที่สามารถออกไปทำงานได้ทุกวัน ดังนั้นจึงเป็นเงินที่สะสมไว้ใช้ในบั้นปลาย ตั้งใจยกให้ลูกหลาน หรืออาจไม่มีเงินเลย การวางแผนล่วงหน้าด้วยการทำประกันภัย ไม่ว่าจะประกันมะเร็ง ประกันโรคร้ายแรง หรือประกันสุขภาพ ก็จะเข้ามาช่วยซัพพอร์ตค่ารักษาในวันที่คุณป่วยได้ไม่กระทบเงินเก็บ ซึ่งรวมถึงครอบครัวเองก็สามารถทำประกันเพื่อคุณพ่อคุณแม่เพื่อให้ซัพพอร์ตค่ารักษาในวันที่ท่านป่วยได้เช่นกัน การที่ไม่ต้องห่วงหน้าพะวงหลังในเรื่องเงิน ทำให้สามารถเข้าถึงการรักษาที่คุณเลือกเองได้
*การทำประกันสำหรับผู้สูงอายุ ควรอ่านรายละเอียดช่วงอายุที่รับประกันภัยอย่างถี่ถ้วนและอ่านข้อกำหนดและเงื่อนไขก่อนการตัดสินใจทำประกันทุกครั้ง
สร้างกำลังใจให้ผู้ป่วยสูงอายุยังไง? ให้มีพลังใจสู้ต่อ
ผู้ป่วยสูงอายุบางรายโดยเฉพาะคนที่เป็นโรคร้ายแรง ป่วยติดเตียง อาจเกิดความรู้สึกท้อแท้ หมดหวัง หรือบางรายก็มองว่าตัวเองเป็นภาระลูกหลาน ไม่อยากมีชีวิตอยู่ต่อ เรามีวิธีให้กําลังใจคนป่วยผู้ใหญ่มาบอกต่อดังนี้
1. พูดคุย และให้กำลังใจผู้ป่วยอยู่เสมอ
คำพูดหรือคำให้กำลังใจคนป่วยถือเป็นสิ่งสำคัญมาก ๆ เพราะมันช่วยเสริมสร้างความมั่นใจให้กับผู้ป่วยมะเร็ง ผู้ป่วยติดเตียง และผู้ที่เป็นโรคร้ายแรงได้เป็นอย่างดี หมั่นพูดบ่อย ๆ เพื่อเพิ่มกำลังใจให้พวกเขารู้สึกว่ากำลังพัฒนา ก้าวไปข้างหน้า
2. ตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ ให้กับผู้ป่วย
ลองตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ ที่คิดว่าผู้ป่วยสามารถทำได้ในแต่ละวัน เช่น การยืดแขน-ขาเล็กน้อย หรือฝึกหายใจเข้า-ออก เพื่อให้รู้สึกถึงความสำเร็จ จากนั้นก็พูดให้กำลังใจ เช่น วันนี้เก่งมาเลย เพื่อกระตุ้นให้ผู้ป่วยมีความเชื่อมั่นในการรักษา
3. สร้างบรรยากาศที่อบอุ่น
คอยสร้างบรรยากาศให้เต็มไปด้วยความรักและความอบอุ่นอยู่เสมอ พร้อมคอยอยู่ข้าง ๆ ให้กำลังใจ และให้ความช่วยเหลือผู้ป่วย รวมถึงนำสิ่งของที่พวกเขาชอบมาวางใกล้ ๆ จะช่วยให้รู้สึกถึงความใส่ใจ ไม่โดดเดี่ยว
Tips: อย่าลืมดูแลสุขภาพจิตใจของผู้ดูแลผู้ป่วยด้วยนะ
นอกจากการดูแลสภาพจิตใจของผู้ป่วยจะมีความสำคัญ การหันมาให้ความใส่ใจสภาพจิตใจของคนที่ดูแลผู้ป่วยก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามเช่นกัน หากคุณต้องดูแลผู้ป่วยมะเร็ง หรือผู้ป่วยโรคร้ายแรงแล้วเริ่มรู้สึกหมดไฟ เรามีวิธีรับมือมาบอกต่อ ให้กําลังใจคนป่วยแล้วอย่าลืมให้กำลังใจตัวเองด้วยนะ
- ยอมรับความรู้สึกตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นความเครียด ความเหนื่อย และความไม่พอใจ เพราะมันสามารถเกิดขึ้นได้เสมอและไม่ใช่เรื่องผิด
- รู้ขีดจำกัดของตัวเอง ดูแลพวกเขาในส่วนที่สามารถทำได้ และพูดคุยกับคนในครอบครัวเพื่อแบ่งหน้าที่ จะช่วยแบ่งเบาภาระที่ต้องทำลงได้
- ยอมรับว่าอาการของผู้ป่วยอาจแย่ลงได้ แม้ว่าจะดูแลอย่างเต็มที่แล้ว ไม่ควรคาดหวังว่าผู้ป่วยจะช่วยเหลือตัวเองได้ตามปกติ หรือหายดีได้
- ดูแลสุขภาพตัวเองด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ตรงเวลา หมั่นออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ รวมถึงไปพบแพทย์ตามนัดและตรวจสุขภาพประจำปี
คำพูดที่ควรระวัง เมื่อเข้าเยี่ยมผู้ป่วยมีอะไรบ้าง?
สู้ ๆ นะ เดี๋ยวก็หาย ถือเป็นคำให้กำลังใจคนป่วยติดปากของใครหลาย ๆ คน แต่รู้มั้ยว่าคำเหล่านี้กลับกลายเป็นคำที่ควรเลี่ยง เพราะอาจทำให้สถานการณ์แย่ลง ผู้ป่วยบางรายอาจรู้สึกท้อแท้และหมดหวังมากกว่าเดิม เช่น
- สู้ ๆ นะ – ผู้ป่วยบางรายรู้สึกไม่ดีกับการสร้างกำลังใจด้วยคำนี้ เพราะรู้สึกว่าตัวเองต้องสู้ ต้องผ่านอะไรมามากมายแล้ว ไม่ต้องการจะสู้อีก หรือบางคนอาจรู้สึกว่า “เขายังสู้ไม่มากพออีกเหรอ”
- เดี๋ยวก็หาย – ผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคร้ายแรง ร้อยทั้งร้อยมักหมดหวังและเครียดกับโรคที่ตัวเองกำลังเป็นอยู่มากพอแล้ว การให้กำลังใจผู้ป่วยด้วยคำว่าเดี๋ยวหาย ไม่อาจสร้างกำลังใจให้กับคนที่รู้ตัวดีว่าพวกเขาอาจรักษาไม่หาย มิหนำซ้ำยังอาจรู้สึกว่าผู้พูดก็พูดไปอย่างนั้น ไม่ได้พูดในสิ่งที่จริง
- ตอกย้ำในสาเหตุของโรค – การถามว่าทำไมถึงเป็นโรค อาจกลายเป็นการตอกย้ำที่สิ่งที่กำลังเสียใจอยู่ โรคร้ายสามารถเกิดได้กับทุกคน และหลาย ๆ โรคก็มีสาเหตุไม่แน่ชัด ดังนั้นการไปตัดสินว่าเขาทำสิ่งนี้ กินสิ่งนั้นจึงต้องเป็นโรค นอกจากไม่มีประโยชน์อะไรแล้ว ยังทำให้ผู้ป่วยเสียใจมากขึ้นอีกด้วย
- การไม่พูดอะไรเลย – บางคนอาจกลัวว่าการพูดไม่ดี/ไม่ถูกจะทำให้ความรู้สึกผู้ป่วยแย่ลง จนไม่พูดอะไรเลย ซึ่งไม่ใช่สิ่งที่ดี เพราะผู้สูงอายุอาจรู้สึกว่าเราไม่ได้ใส่ใจหรือว่าเป็นห่วงเขาเลย
การที่คนในครอบครัวป่วยหนัก ไม่ว่าจะเป็นโรคเรื้อรัง ป่วยติดเตียง หรือเป็นโรคร้ายแรง ขอย้ำอีกครั้งว่าการให้กําลังใจคนป่วยเป็นเรื่องสำคัญ และมีความละเอียดอ่อนมาก ๆ หากผู้ป่วยสภาพจิตใจที่ดี ไม่มีความเครียด จะช่วยให้มีกำลังใจในการสู้ต่อ และส่งผลดีต่อการฟื้นฟูร่างกาย ทั้งนี้หากคุณเป็นคนที่ต้องดูแลผู้ป่วยก็อย่าลืมสร้างกำลังใจด้วย เพราะไม่อย่างนั้นอาจจะทำให้ตัวเองแย่ลงตามไปด้วย
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้ เกี่ยวกับรถยนต์ มอเตอร์ไซค์ ด้านสุขภาพ รวมถึงเกร็ดความรู้เกี่ยวกับประกันภัยต่าง ๆ ได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือเพิ่มเพื่อนทาง LINE ได้เลย (Official LINE ID: @roojai)
คำจำกัดความ
ผู้ป่วยติดเตียง | กลุ่มผู้ป่วยที่ไม่สามารถที่จะทำการช่วยเหลือตัวเองได้ |
หมดไฟ | ภาวะที่เกิดจากการทำงานหนักเกินไปและการเผชิญหน้ากับความเครียดเป็นเวลานานจนร่างกายและจิตใจไม่สามารถทนรับได้อีกต่อไป |