รู้จักโรคหยุดหายใจขณะหลับ อันตรายหรือไม่ เปิดสาเหตุ-การรักษา

สัญญาณเตือน โรคหยุดหายใจขณะหลับ | รู้ใจ ประกันภัย

สุขภาพร่างกายเป็นเรื่องสำคัญที่ทุกคนควรให้ความใส่ใจอยู่เสมอ ไม่เว้นกระทั่งตอนนอนหลับก็เสี่ยงอันตรายได้จากอาการโรคหยุดหายใจขณะหลับ หรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า Obstructive sleep apnea คือ ภาวะที่หลายคนมักมองข้าม ทั้ง ๆ ที่สามารถเกิดผลกระทบรุนแรงต่อสุขภาพในระยะยาว รู้ใจอยากจะพาคุณไปทำความเข้าใจตั้งแต่สาเหตุ อาการ พร้อมพาหาคำตอบว่าโรคหยุดหายใจขณะหลับ รักษาหายไหม ถ้าพร้อมแล้วตามไปเจาะลึกพร้อม ๆ กันเลย

โรคหยุดหายใจขณะหลับ คืออะไร?

โรคหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep apnea) คือ ภาวะที่กล้ามเนื้อในลำคอหย่อนตัวขณะหลับ ทำให้ทางเดินหายใจตีบหรือปิด ส่งผลให้ “การหายใจหยุดชะงักชั่วคราว ซ้ำ ๆ ตลอดคืน” บางคนอาจเกิดอาการลักษณะดังกล่าวหลายสิบหรือหลายครั้งต่อคืนโดยไม่รู้ตัว โดยแต่ละครั้งอาจนาน 10-30 วินาทีขึ้นไป โดยประเภทของโรคหยุดหายใจขณะหลับ มีดังนี้

Obstructive Sleep Apnea (OSA): เกิดจากการอุดกั้นของทางเดินหายใจ (พบบ่อยที่สุด)
Central Sleep Apnea (CSA): สมองไม่สั่งให้กล้ามเนื้อหายใจทำงาน (พบได้น้อย)
Mixed Sleep Apnea: ผสมระหว่าง OSA และ CSA

ซึ่งในบทความนี้รู้ใจจะพาไปเจาะลึกที่ Obstructive Sleep Apnea (OSA) เนื่องจากเป็นประเภทที่พบได้บ่อยที่สุด จะเกิดจากสาเหตุใด ลักษณะอาการเป็นแบบไหน ตามไปทำความเข้าใจกันต่อได้ด้านล่าง

กรนดัง ตื่นบ่อย ไม่สดชื่นหลังตื่น อาจเสี่ยงโรคหยุดหายใจขณะหลับ | รู้ใจ ประกันภัย

สาเหตุของภาวะหยุดหายใจ มีอะไรบ้าง?

แม้ว่าเรื่องโรคภัยไข้เจ็บจะเป็นอะไรที่ควบคุมและคาดการณ์ได้ยาก แต่การทำความเข้าใจ “สาเหตุ” หรือปัจจัยเสี่ยง สามารถช่วยให้คุณหลีกเลี่ยงกับโรคหยุดหายใจขณะหลับได้ในระดับหนึ่ง ถ้าอย่างนั้นไปดูกันเลยดีกว่า ว่าปัจจัยเสี่ยงหรือสาเหตุของโรคดังกล่าวมีอะไรกันบ้าง

พันธุกรรม: หากคนสมาชิกในครอบครัวเคยเป็นโรคนี้ โอกาสที่คุณจะเป็นก็มีมากขึ้น
น้ำหนักเกิน (โรคอ้วน): ไขมันที่สะสมบริเวณลำคอ อาจไปกดทับทางเดินหายใจ
อายุ: ยิ่งอายุมากขึ้น ความเสี่ยงก็มากขึ้นตามไปด้วย
โครงสร้างใบหน้าผิดปกติ: เช่น คางเล็ก ลิ้นโต เพดานปากหย่อน เป็นต้น
การดื่มแอลกอฮอล์ หรือใช้ยานอนหลับ: ส่งผลให้กล้ามเนื้อคอหย่อนมากขึ้น
เพศชาย: มีโอกาสเป็นมากกว่าเพศหญิง

หยุดหายใจขณะหลับ อาการเป็นยังไง?

ปฏิเสธไม่ได้ว่าโรคหยุดหายใจขณะหลับ เป็นภาวะของโรคที่ยากจะสังเกตอาการได้ เนื่องจากเกิดขึ้นในช่วงเวลานอน ทว่า “คนรอบข้าง” อาจสังเกตเห็นได้ โดยปกติแล้วหยุดหายใจขณะหลับ อาการที่ปรากฏเด่นชัดมีดังนี้

สะดุ้งตื่นกลางดึก พร้อมกับรู้สึกว่าหายใจไม่ออก
กรนเสียงดังและต่อเนื่อง
ไม่สดชื่นหลังตื่นนอน
ปวดศีรษะในตอนเช้า
ง่วงนอนตอนกลางวันผิดปกติ
สมาธิสั้น ความจำแย่ลง
อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย

วิธีนอนหลับง่าย หลับสนิทตลอดคืน ไม่ปวดหัวตอนตื่น | รู้ใจ ประกันภัย

การวินิจฉัยโรคหยุดหายใจขณะหลับ

หากคุณกำลังสงสัยหรือเป็นกังวลว่าจะรู้ได้ไงว่าหยุดหายใจตอนนอน? สามารถเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ ซึ่งการเข้ารับการวินิจฉัย sleep apnea คือหนึ่งในทางเลือกที่ถูกต้อง และถ้าหากรู้ตัวตั้งแต่เนิ่น ๆ จะได้รักษาได้อย่างตรงจุด ลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นตามมา โดยการวินิจฉัยมีดังนี้

การประเมินจากแพทย์ โดยแพทย์จะทำการซักประวัติอาการ ประวัติการกรน พฤติกรรมการนอน และอาจให้ทำแบบประเมิน Epworth Sleepiness Scale (ESS)
การตรวจ Sleep Test คือ การตรวจวัดคุณภาพการนอน โดยจะมีการวัดคลื่นสมอง การเคลื่อนไหวของดวงตา กล้ามเนื้อ ระดับออกซิเจน หัวใจ และการหายใจตลอดคืน
Home Sleep Test ในบางกรณีอาจใช้เรื่องตรวจการนอนแบบพกพาที่บ้าน โดยแพทย์จะพิจารณาความเหมาะสมเป็นรายบุคคล

โรคหยุดหายใจขณะหลับ อันตรายไหม?

อันตราย ยิ่งถ้าหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง เนื่องจากส่งผลเสียต่อร่างกายหลายระบบ เช่น เพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง และเบาหวาน นอกจากนี้การที่ทำให้คุณ (ผู้ป่วย) รู้สึกง่วงระหว่างวันมากกว่าปกติ อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุในตอนขับรถได้ บางกรณีที่รุนแรง อาจเพิ่มความเสี่ยงเสียชีวิตขณะหลับได้ด้วยเช่นกัน

และถ้าหากถามว่าโรคหยุดหายใจขณะหลับ รักษาหายไหม? คำตอบคือ “รักษาได้” แต่จะหายขาดหรือไม่ขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของโรค

7 ทริคนอนหลับง่าย หลับสนิทตลอดคืน

สำหรับคนที่นอนไม่หลับ หรือตื่นมาแล้วไม่สดชื่น ลองปรับพฤติกรรมการนอน ดังนี้

นอนหลับให้เป็นเวลา เข้านอนและตื่นให้ตรงเวลาทุกวัน
งดดูจอก่อนนอน เพราะแสงสีฟ้าจากมือถือ/คอมฯ รบกวนการหลั่งเมลาโทนิน (ฮอร์โมนการนอนหลับ)
งดคาเฟอีน ชา กาแฟ น้ำอัดลม หลังบ่ายสาม
ลดความเครียด และทำกิจกรรมผ่อนคลายก่อนนอน เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลงเบา ๆ หรือฝึกหายใจลึก ๆ
ทำให้ห้องนอนน่านอน – จัดให้เป็นระเบียบ ปรับอุณหภูมิ แสง และความเงียบให้พร้อมนอนหลับ
งดออกกำลังกายหนัก 2 ชั่วโมงก่อนเข้านอน เพราะการออกกำลังกายทำให้ร่างกายหลั่งสารเอนโดฟินช่วยให้มีความสุขและตื่นตัว ทำให้นอนหลับยาก
หลีกเลี่ยงการกินมื้อดึก โดยเฉพาะอาหารรสจัด เนื้อ ฟาสต์ฟู้ด

หากทำไม่ดีขึ้น แนะนำให้เข้ารับการตรวจและปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านการนอนหลับ เพื่อรับคำแนะนำและการดูแลที่เหมาะสมกับคุณโดยเฉพาะ

โรคหยุดหายใจขณะหลับเป็นภาวะอันตราย โดยโรคนี้สามารถรักษาได้ หากได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้อง และได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม หากรู้ว่าตัวเองกรนเสียงดัง ง่วงผิดปกติ หรือมีโรคประจำตัว แนะนำให้ปรึกษาแพทย์จะดีที่สุด

สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้ เกี่ยวกับรถยนต์ มอเตอร์ไซค์ ด้านสุขภาพ รวมถึงเกร็ดความรู้เกี่ยวกับประกันภัยต่าง ๆ ได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือเพิ่มเพื่อนทาง LINE ได้เลย (Official LINE ID: @roojai)

คำจำกัดความ

ชะงัก	หยุดลงกลางคันทันที
คลื่นสมอง	คลื่นไฟฟ้าที่เกิดจากการทำงานของเซลล์ประสาทในสมอง

เขียนโดย

ชาริณี ทาลา

อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม