หลายคนอาจคิดไม่ถึงว่าโซ่รถมอเตอร์ไซค์เป็นส่วนสำคัญของระบบขับเคลื่อน ถ้าดูแลไม่ดีโซ่อาจสึกเร็ว เสียงดัง เครื่องเดินไม่เรียบ หรือแม้แต่ขาดกลางทางได้ รู้ใจจะพาไปดูทั้งวิธีล้างโซ่มอเตอร์ไซค์, ดูแล สเตอร์รถมอไซค์, ใช้น้ำยาล้างโซ่, น้ํามันโซ่ มอเตอร์ไซค์ และเคล็ดลับหลากหลายในการยืดอายุโซ่ของคุณให้ใช้งานได้ทนทานขึ้น
สนใจอ่านแค่บางเรื่อง ก็เลือกได้เลย!
- ทำไมโซ่มอเตอร์ไซค์ถึงสำคัญ?
- ควรดูแลรักษาโซ่มอเตอร์ไซค์เมื่อไหร่?
- ขั้นตอนการล้างโซ่มอเตอร์ไซค์ มีอะไรบ้าง?
- สิ่งที่ควรระวัง เมื่อล้างโซ่มอเตอร์ไซค์
ทำไมโซ่มอเตอร์ไซค์ถึงสำคัญ?
โซ่รถมอเตอร์ไซค์ โซ่บิ๊กไบค์ เป็นหัวใจสำคัญของระบบส่งกำลัง ที่เชื่อมระหว่างเครื่องยนต์กับล้อหลัง ทำให้รถสามารถเคลื่อนที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากโซ่ขาด เสีย หรือสึกหรอเกินไป จะส่งผลโดยตรงต่อความปลอดภัย และสมรรถนะของรถในทุกการขับขี่
- โซ่มอเตอร์ไซค์ถ่ายกำลังจากสเตอร์หน้าผ่านไปยังสเตอร์หลัง ถ้าโซ่หลวม หย่อน หรือสึกเกินไป จะแรงส่งไม่ดี ประสิทธิภาพลด
- โซ่บิ๊กไบค์ที่มีโซ่แบบ O‑Ring/X‑Ring เน้นการซีลและเก็บจาระบีภายในข้อโซ่ ถ้าโซ่แบบนี้เสื่อมสภาพเพราะถูกทำลายด้วยสารเคมี หรือขาดการหล่อลื่น อาจต้องเปลี่ยนทั้งชุด
- เสียง, ความฝืด, การกินแรงเครื่องยนต์ และความปลอดภัยในการขับขี่จะดีขึ้น ถ้าโซ่ได้รับการดูแลที่ถูกต้อง
ควรดูแลรักษาโซ่มอเตอร์ไซค์เมื่อไหร่?
แม้โซ่รถมอเตอร์ไซค์จะดูเหมือนชิ้นส่วนเล็ก ๆ แต่การดูแลมอเตอร์ไซค์สม่ำเสมอ คือกุญแจสำคัญที่ช่วยยืดอายุการใช้งาน และรักษาประสิทธิภาพของรถให้ขับขี่ได้อย่างปลอดภัย การรู้ระยะเวลาที่เหมาะสมในการล้าง และหล่อลื่นโซ่จึงเป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้าม โดยมีรายละเอียดดังนี้
- หล่อลื่นโซ่ทุก 500-700 กิโลเมตร หรือเมื่อรู้สึกว่าโซ่เริ่มมีเสียง ฝืด หรือหลังขี่ผ่านฝน-ทางเปียกมาก ๆ
- ล้างโซ่มอเตอร์ไซค์ทุก 1,000-2,000 กิโลเมตร หรือเมื่อโซ่มีคราบหนัก ๆ หรือเมื่อใช้งานในสภาพโหดร้าย เช่น ฝุ่น ทางดิน น้ำขัง
- ถ้าโซ่บิ๊กไบค์หรือโซ่ที่มี O‑Ring/X‑Ring อาจต้องดูแลบ่อยขึ้นเล็กน้อย เพราะส่วนของซีลต้องได้รับการหล่อลื่น และดูแลเพื่อรักษาความสมบูรณ์ของซีล

ขั้นตอนการล้างโซ่มอเตอร์ไซค์ มีอะไรบ้าง?
การล้างโซ่มอเตอร์ไซค์หรือใช้น้ำยาล้างโซ่อย่างถูกต้อง ไม่เพียงช่วยขจัดสิ่งสกปรกและคราบน้ำมันเก่า แต่ยังช่วยยืดอายุการใช้งานของโซ่มอเตอร์ไซค์ และสเตอร์รถมอไซค์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนี้
เตรียมอุปกรณ์
- น้ำยาล้างโซ่ที่มีคุณสมบัติขจัดคราบน้ำมัน โคลน และคราบจาระบีเก่า โดยเฉพาะถ้าโซ่มี O‑Ring หรือตัวซีล ควรเลือกน้ำยาที่อ่อนโยน ไม่กัดซีล
- แปรงขัดโซ่ (หรือแปรงขนอ่อน)
- ผ้าสะอาด
- น้ํามันโซ่มอเตอร์ไซค์ หรือสารหล่อลื่นโซ่
วิธีทำ
- ขับรถให้โซ่ร้อนเล็กน้อย (ขี่ระยะสั้น ๆ) จะช่วยให้คราบจาระบีหรือน้ำมันเก่าอ่อนตัวลง
- ยกล้อหลังขึ้นโดยใช้ขาตั้งคู่ เพื่อให้โซ่หลุดจากพื้นและหมุนล้อได้รอบ เพื่อสะดวกในการเข้าถึงทุกข้อโซ่
- ฉีดน้ำยาล้างโซ่ไปบนส่วนโซ่ทั้งหมด ระหว่างสเตอร์รถมอไซค์หน้า-หลัง หมุนล้อเพื่อให้โซ่หมุนผ่านน้ำยาเต็มที่
- ใช้แปรงขัดโซ่ (หรือแปรงขนอ่อน) ขัดตามซอก เพื่อเอาสิ่งสกปรกที่ติดแน่นออก
- หากโซ่มีคราบสนิมเล็กน้อย อาจใช้แปรงลวดอ่อนช่วย แต่ระวังอย่าใช้แรงมากเกินไปจนขูดพื้นผิวโลหะ
- ถ้าใช้น้ำยาล้างโซ่ให้ล้างออกด้วยน้ำสะอาด (ถ้าใช้สารที่ต้องล้าง)
- เช็ดโซ่ด้วยผ้าสะอาดจนแห้งสนิท โดยเฉพาะในข้อโซ่และซอกเล็กซอกน้อย เพราะความชื้นที่ค้างอยู่อาจทำให้เกิดสนิม
- ดูสเตอร์หน้าและหลังว่าฟันสเตอร์ไม่บิดหรือสึกมาก ถ้าพบฟันสเตอร์แหลมผิดปกติ สึกไม่สม่ำเสมอหรือมีฟันแตก ควรเปลี่ยนสเตอร์ด้วย เพราะจะทำให้โซ่เสื่อมเร็ว
- หลังจากโซ่แห้งสนิทแล้ว ใช้น้ํามันโซ่มอเตอร์ไซค์ หรือสารหล่อลื่นของโซ่ หยอดลงในจุดระหว่างข้อโซ่หรือใช้สเปรย์หล่อลื่น โดยให้หมุนล้อหลังไปเรื่อย ๆ เพื่อให้หล่อลื่นทั่วถึง
- อย่าใช้น้ํามันโซ่มอเตอร์ไซค์มากเกินไปจนหยดลงมาเพราะน้ำมันส่วนเกินจะดักฝุ่นและเศษกรวด
นอกจากการทำความสะอาดโซ่มอเตอร์ไซค์แล้ว การมีประกันรถมอเตอร์ไซค์ก็สำคัญเช่นกัน เพราะอุบัติเหตุสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ ไม่ว่าจะเป็นอุบัติเหตุเล็กน้อยจากการล้ม หรือเหตุการณ์ไม่คาดฝันบนท้องถนน การมีประกันช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่าย ทั้งค่ารักษาพยาบาล ค่าซ่อมรถ หรือแม้แต่ความเสียหายต่อทรัพย์สินของผู้อื่น ช่วยให้คุณขี่ได้อย่างมั่นใจในทุกเส้นทาง
Tips เคล็ดลับเพิ่มอายุการใช้งานโซ่บิ๊กไบค์
ปกติแล้วโซ่บิ๊กไบค์ต้องรับแรงบิดและแรงดึงสูงกว่ารถมอเตอร์ไซค์ทั่วไป จึงต้องการการดูแลที่ละเอียดและสม่ำเสมอกว่า เพื่อให้ใช้งานได้ทนทานและปลอดภัยในการขับขี่ เคล็ดลับต่อไปนี้จะช่วยยืดอายุการใช้งานให้นานที่สุด พร้อมลดโอกาสเกิดปัญหาระหว่างทางที่ไม่คาดคิด
- ถ้าใช้บิ๊กไบค์ที่มีแรงบิดสูง ความร้อนสูง ควรตรวจสอบโซ่บ่อยกว่าโซ่ปกติ
- ใช้สเตอร์หน้าและสเตอร์หลังที่เหมาะกับยี่ห้อ และรูปแบบฟันสเตอร์ที่แนะนำ เพื่อช่วยลดแรงดึง แรงหมุนที่ส่งผ่านโซ่
- เลือกโซ่ที่มีคุณภาพสูง ถ้าคุณขี่บ่อย ขี่ทางไกล หรือในสภาพฝุ่น ฝน โคลน
- หลังจากล้างโซ่ถ้าช่วงไหนฝนตกบ่อยหรือขี่ผ่านน้ำ ควรทำตามขั้นตอนหล่อลื่นทันที

สิ่งที่ควรระวัง เมื่อล้างโซ่มอเตอร์ไซค์
แม้การดูแลโซ่รถมอเตอร์ไซค์ โซ่บิ๊กไบค์จะดูเป็นเรื่องง่าย แต่หลายคนกลับเผลอทำผิดพลาดโดยไม่รู้ตัว ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อโซ่และระบบขับเคลื่อนโดยตรง การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมเหล่านี้จึงเป็นสิ่งสำคัญ
- ใช้น้ำยาล้างโซ่ที่รุนแรงมากเกินไป หรือมีสารละลายที่กัด O‑Ring/ซีล ทำให้ซีลแห้ง แตก หรือหลุดง่าย
- ล้างโซ่มอเตอร์ไซค์แล้วปล่อยให้เปียกค้างโดยไม่เช็ดหรือหล่อลื่น ความชื้นจะทำให้เกิดสนิมได้เร็ว
- โซ่ตึงหรือหย่อนเกินไป ถ้าตึงเกินอาจทำให้แรงดึงมาก เสียงดัง หรือแตก แต่ถ้าหย่อนเกินไปก็สามารถหลุดหรือกระแทกกับชิ้นส่วนอื่นได้
- ไม่เปลี่ยนสเตอร์รถมอไซค์เมื่อฟันสึก ใช้โซ่ดีแต่สเตอร์ไม่ดี ยังไงก็ทำให้โซ่เสื่อมเร็ว
- ใช้สารหล่อลื่นที่ไม่เหมาะสม เช่น น้ำมันที่เหนียวเกินไป หรือมีสิ่งเจือปนมาก
การดูแลหรือล้างโซ่มอเตอร์ไซค์ให้ดี ไม่ใช่เรื่องยาก และเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม ถ้าทำตามขั้นตอนที่เหมาะสม ใช้น้ำยาล้างโซ่ที่ปลอดภัยกับ O‑Ring (ถ้ามี) และดูแลสเตอร์รถมอไซค์ให้อยู่ในสภาพดี คุณก็จะได้โซ่ที่เงียบกว่า น้ำหนักเบาขึ้น ไหลลื่นขึ้น และปลอดภัยในการขับขี่มากขึ้น
สามารถติดตามข่าวสาร สาระความรู้ เกี่ยวกับรถยนต์ มอเตอร์ไซค์ ด้านสุขภาพ รวมถึงเกร็ดความรู้เกี่ยวกับประกันภัยต่าง ๆ ได้ที่ Facebook Page: Roojai หรือเพิ่มเพื่อนทาง LINE ได้เลย (Official LINE ID: @roojai)
คำจำกัดความ
| โซ่ที่มี O‑Ring/X‑Ring | โซ่ลูกกลิ้งที่มีซีลยาง (O-Ring หรือ X-Ring) อยู่ภายในข้อต่อ เพื่อทำหน้าที่ กักเก็บน้ำมันหล่อลื่น (จารบี) และ ป้องกันฝุ่นละอองกับสิ่งสกปรก ไม่ให้เข้าไปทำความเสียหายกับชิ้นส่วนภายใน |
| ขาตั้งคู่ | ขาตั้งสำหรับมอเตอร์ไซค์ที่ทำหน้าที่ยกตัวรถทั้งสองข้างให้ตั้งตรงและมั่นคง |
| สเตอร์รถมอไซค์ | ฟันเฟืองที่มีซี่ฟัน ซึ่งทำหน้าที่ร่วมกับโซ่ในการส่งกำลังจากเครื่องยนต์ไปยังล้อหลัง เพื่อให้รถเคลื่อนที่ |